Tên thật: Thành Long
Ngày sinh: 07/04/1954
Bí danh: Jackie Chan
Nơi sinh: Lâm Truy, Sơn Đông
Quốc gia: Hồng Kông
Lĩnh vực: Điện ảnh, Âm nhạc
Thành Long sinh tại Núi Thái Bình, Hồng Kông, con của ông bà Trần Chí Bình và Trần Lị Lị. Cha mẹ anh là những người di cư do cuộc Nội chiến Trung Quốc. Anh có biệt danh là Pháo Pháo vì sở thích lăn lộn khi còn nhỏ của mình. Do cha mẹ anh làm việc cho Lãnh sự quán Pháp tại Hồng Kông, Thành Long đã trải qua thời ấu thơ tại khu vực của lãnh sự quán ở quận Núi Thái Bình
Thành Long đi học trường Tiểu học Nah-Hwa ở Đảo Hồng Kông, năm học đầu tiên anh bị ở lại lớp, rồi bỏ học do cha mẹ rút tên anh khỏi trường. Vào năm 1960, cha anh nhập cư vào Canberra, Úc để làm bếp trưởng cho đại sứ quán Hoa Kỳ, Thành Long được gửi tới học tại Học viện Hý kịch Trung Quốc, một ngôi trường do sư phụ Vu Chiêm Nguyên điều hành.
Thành Long đã phải trải qua quá trình huấn luyện khắt khe trong thời gian dài, đặc biệt là huấn luyện về võ thuật và nhào lộn. Anh gia nhập nhóm Thất Tiểu Phúc, một nhóm gồm những học sinh xuất sắc nhất của trường được chọn để đi đóng phim, và lấy nghệ danh là Nguyên Lâu để tỏ lòng kính trọng sư phụ. Thành Long trở nên thân thiết với các thành viên trong nhóm như Hồng Kim Bảo và Nguyên Bưu.
Khi được 8 tuổi, anh xuất hiện trong bộ phim Đại Tiểu Hoàng Thiên Bá (1962) cùng với một số bạn đồng môn trong nhóm "Thất Tiểu Phúc", trong phim Li Li Hua đóng vai bà mẹ của anh. Thành Long lại xuất hiện cùng với Li vào năm tiếp theo, trong bộ phim Lương Sơn Bá và Chúc Anh Đài (1963) rồi đóng một vai nhỏ trong bộ phim năm 1966 của Hồ Kim Quyền có tên Đại túy hiệp. Vào năm 1971, sau khi xuất hiện trong một vai phụ của một bộ phim khác của Hồ Kim Quyền, Hiệp Nữ, Thành Long bắt đầu sự nghiệp đóng phim với các vai diễn nhân vật trưởng thành trong ngành công nghiệp điện ảnh, bắt đầu bằng việc ký hợp đồng với Hãng phim Great Earth của Chu Mu. Lúc 17 tuổi, anh đóng vai phụ trong các cảnh võ thuật trong bộ phim Tinh võ môn và Long tranh hổ đấu của Lý Tiểu Long với nghệ danh Trần Nguyên Long. Anh nhận được vai chính thức đầu tiên vào cuối năm đó, trong bộ phim Quảng Đông tiểu lão hổ, phát hành không nhiều tại Hồng Kông vào năm 1973.
Sau thất bại thương mại trong nỗ lực đầu tư ban đầu vào bộ phim và những rắc rối khi tìm vai đóng cảnh hành động, Thành Long đoàn tụ với cha mẹ tại Canberra năm 1976, nơi anh có thời gian ngắn học tại trường Cao đẳng Dickson và làm công nhân xây dựng. Một người bạn cùng nghề xây dựng có tên Jack đã hướng dẫn cho Thành Long, vì vậy Thành Long được mọi người gọi là "Jack nhỏ" rồi sau đó viết ngắn lại thành "Jackie", từ đó tên Jackie Chan đã gắn liền với anh từ đó đến nay. Ngoài ra, Thành Long đã đổi tên Trung Quốc của anh thành Bàng Sĩ Long, vì họ gốc của cha anh là họ Bàng.
Thành Long tự mình thực hiện phần lớn các pha hành động nguy hiểm, do Nhóm hành động mạo hiểm Thành Long (Thành Gia Bang) chỉ đạo diễn xuất. Anh đã nói trong các lần phỏng vấn rằng cảm hứng chủ yếu cho những pha hành động hài của anh là từ những bộ phim như The General, với diễn viên chính là Buster Keaton, người cũng nổi tiếng vì tự mình diễn các pha nguy hiểm không cần thế vai. Từ khi thành lập nhóm năm 1983, Thành Long đã sử dụng nhóm trong tất cả các phim sau đó của anh để giúp việc chỉ đạo diễn xuất dễ dàng hơn, do anh đã hiểu khả năng của từng thành viên. Thành Long và nhóm của anh cũng thực hiện nhiều pha hành động cho những nhân vật khác trong phim của anh, họ chọn góc quay sao cho khuôn mặt không lộ ra.
Vì bản chất nguy hiểm của những pha nguy hiểm mà anh thực hiện, Thành Long rất khó yêu cầu bảo hiểm, đặc biệt là tại Hoa Kỳ, nơi mà công việc của nhóm đều bị giới hạn theo hợp đồng. Thành Long đang giữ kỷ lục Guiness về "Diễn viên còn sống đóng nhiều cảnh mạo hiểm nhất", trong đó nhấn mạnh "không có công ty bảo hiểm nào chịu bảo hiểm cho bộ phim của Thành Long, nếu trong phim đó anh tự mình thực hiện tất cả các cảnh nguy hiểm". Ngoài ra, anh còn giữ một kỷ lục không chính thức về số lần quay đi quay lại chỉ cho một cảnh phim trong phim, anh đã thực hiện hơn 2900 lần quay lại cho một cảnh quay phức tạp về một trận đánh cầu lông trong phim Long Thiếu gia.
Những pha hành động mạo hiểm tự biên đã khiến Thành Long bị chấn thương rất nhiều lần trong khi đang thực hiện; nhiều pha này đã được chiếu trong các cảnh hậu trường vào cuối bộ phim. Lần anh tiến gần với tử thần nhất là khi quay phim Long huynh hổ đệ, lúc anh ngã từ trên cây xuống và làm rạn xương sọ, vĩnh viễn để lại một lỗ trong đầu của anh. Qua nhiều năm, Thành Long đã bị trật khung chậu và gãy ngón tay, ngón chân, mũi, cả hai bên xương gò má, hông, xương ức, cổ, vỡ mắt cá và xương sườn do các bộ phim của anh.
Nỗ lực tự thân đã mang đến cho Thành Long hình ảnh riêng biệt trong điện ảnh mà không lặp lại hình bóng của Lý Tiểu Long, giống như rất nhiều những diễn viên bắt chước phong cách Lý Tiểu Long vào trước và sau cái chết của Lý. Trái ngược với các nhân vật do Lý Tiểu Long thủ vai, những nhân vật anh hùng nghiêm túc, đạo đức đứng đắn, Thành Long thường đóng vai những thanh niên bình thường tốt bụng, và hơi ngớ ngẩn (thường có được sự thương cảm từ bạn bè, bạn gái hoặc gia đình) nhưng luôn có được một kết cục đẹp bất chấp sự chênh lệch đó. Mặc dù loạt phim Giờ cao điểm thu được thành công, Thành Long nói rằng anh không phải là fan hâm mộ của bộ phim vì anh không đánh giá cao những cảnh hành động trong phim, lẫn không hiểu được lối hài hước của người Mỹ. Cũng trong cuộc phỏng vấn đó Thành Long đã nói rằng dù anh không có nhiều động lực với những bộ phim anh đã làm tại Mỹ, và liên tục thể hiện thái độ thiếu nhiệt tình đối với một số dự án Hollywood lớn nhất của anh vì sợ rằng những khán giả người Hoa sẽ không hiểu được chúng, anh đã dùng thù lao khá cao của mình từ các bộ phim đó để hỗ trợ tiền cho các dự án của Trung Quốc mà anh thích thú hơn.
Trong những năm gần đây, Thành Long dần trở nên chán phải diễn đi diễn lại những vai anh hùng võ thuật, và mong muốn mình sẽ diễn nhiều cảm xúc hơn trong các phim mới nhất. Trong Tân Câu chuyện cảnh sát, anh đóng vai một nhân vật mắc chứng nghiện rượu sau khi phản chứng kiến những cái chết của đồng đội. Để rũ bỏ hình ảnh Chàng tốt bụng, Thành Long đã lần đầu tiên đóng vai phản diện trong bộ phim Kế hoạch BB với vai Thongs, một tên trộm đam mê bài bạc.
Thành Long là một ca sĩ thành công ở Hồng Kông và châu Á từ sự khởi đầu phát hành đĩa hát chuyên nghiệp vào thập niên 1980. Kể từ năm 1984 đến nay, Thành Long đã phát hành được 20 album. Anh thường hát trong bài hát chủ đề của bộ phim có anh tham gia diễn xuất, thường phát vào phần giới thiệu các vai diễn ở cuối bộ phim và đã có ít nhất là mười ca khúc này đã được phát hành trong các album nhạc nền của phim.
Thành Long đã lồng tiếng cho nhân vật Shang trong bản phát hành tiếng Hoa của bộ phim hoạt hình Mulan (1999) của hãng Walt Disney. Anh cũng biểu diễn bài hát "I'll Make a Man Out of You", đóng góp cho các bài hát của phim. Trong bản phát hành tại Hoa Kì, cả phần lời thoại lẫn bài hát đều do Donnie Osmond thực hiện.
Vào năm 2007, Thành Long thu âm và phát hành bài hát "We Are Ready", bài hát chính thức đếm ngược một năm cho đến Thế vận hội Mùa hè 2008. Anh đã biểu diễn bài hát tại buổi lễ đánh dấu thời gian đúng một năm cách ngày khai mạc Thế vận hội dành cho người khuyết tật Mùa hè 2008.
Một ngày trước ngày khai mạc Thế vận hội Bắc Kinh, Thành Long đã phát hành một trong hai album chính thức của Olympics, Album chính thức của Thế vận hội Bắc Kinh 2008 - Phiên bản Thành Long, với sự xuất hiện của một số khách mời đặc biệt. Thành Long, cùng với Lưu Đức Hoa, Lưu Hoan và Chu Hoa Kiện, đã biểu diễn bài hát "Hard to Say Goodbye", bài hát tạm biệt trong Lễ bế mạc Thế vận hội mùa hè 2008.
Vào năm 2000, Thành Long tham gia lồng tiếng cho phiên bản của chính anh trong loạt phim hoạt hình Jackie Chan Adventures, được chiếu cho đến đến năm 2005.
Vào tháng 7 năm 2008, loạt chương trình truyền hình thực tế của BTV có tên Long đích truyền nhân. Loạt chương trình này do Thành Long sản xuất và làm diễn viên chính. Mục đích của chương trình là để tìm kiếm ngôi sao mới, giỏi hành động và võ thuật, để trở thành "truyền nhân" của Thành Long để đóng phim. Các thí sinh được các thành viên Alan Wu và He Jun của Nhóm hành động Thành Long huấn luyện và thi đấu trong nhiều cảnh, trong đó có các cảnh bom nổ, treo mình trên dây, đấu súng, pha hành động với ô tô, bơi lặn, đấu với chướng ngại vật v.v. Các giám khảo thường xuyên của chương trình là Hà Bình, Ngô Duy và Trịnh Phối Phối. Các giám khảo khách mời gồm có Đường Quý Lễ, Hồng Kim Bảo và Nguyên Bưu. Vòng "chung kết" bắt đầu vào ngày 5 tháng 4 năm 2008, còn lại 16 thí sinh, và kết thúc vào ngày 26 tháng 6 năm 2008. Trong số những khán giả có Từ Khắc, Ngô Vũ Sâm, Ngô Tư Viễn và Du Vinh Quang.
Người chiến thắng trong loạt chương trình đó là Jacky Tu (Tu Sheng Cheng). Cùng với hai người về nhì là Yang Zheng và Jerry Liau, Tu chuẩn bị đóng trong ba bộ phim hành động Trung Quốc hiện đại, một trong số đó do Thành Long viết kịch bản, và cả ba phim do Thành Long đồng sản xuất với JCE Movies Limited. Các bộ phim này có tên Speedpost 206, Won't Tell You và Tropical Toranado và do Xie Dong, Jiang Tao và Cai Rong Hui đạo diễn. Tất cả 16 thí sinh trong vòng chung kết sẽ được trao cơ hội làm việc trong các phim đó, hoặc gia nhập Nhóm hành động Thành Long. Việc sản xuất bộ phim đầu tiên bắt đầu vào tháng 9 năm 2008. Ngoài ra, các thí sinh vòng chung kết sẽ có vai trong loạt chương trình hành động sắp tới của BTV
Thành Long được khắp thế giới tán thưởng vì diễn xuất của mình, anh từng được trao một số giải thưởng danh dự trong đó có Giải Người cách tân trong American Choreography Awards và giải thành tựu trọn đời của Taurus World Stunt Awards. Anh có sao trên Đại lộ Danh vọng Hollywood và Đại lộ Ngôi sao ở Hồng Kông. Mặc dù có được những thành công đáng kể tại những rạp chiếu phim tại Hollywood, những bộ phim kiểu Mỹ của Thành Long hay bị phê phán vì các pha múa võ. Các nhà phê bình phim Giờ cao điểm 2, Bộ vest Tuxedo, và Hiệp sĩ Thượng Hải cho rằng có sự đi xuống trong các pha hành động của Thành Long, với tốc độ pha đánh võ thưa hơn so với các phim trước đó của anh. Khía cạnh hài hước trong phim của anh cũng bị bàn cãi; một số lời phê bình cho rằng đôi khi nó khá ấu trĩ.
Thành Long còn là một biểu tượng văn hóa, anh được nhắc đến trong bài hát "Kung Fu" của nhóm Ash cũng như trong bài hát "Jackie Chan" của Frank Chickens, và những show truyền hình như Celebrity Deathmatch và Family Guy. Anh cũng là hình mẫu cho một số truyện manga như Bảy viên ngọc rồng (trong đó có một nhân vật lấy biệt danh là "Jackie Chun"), nhân vật Lei Wulong trong trò chơi Tekken và nhân vật Pokémon kiểu đánh võ Hitmonchan. Ngoài ra, Thành Long có một hợp đồng quảng cáo với Mitsubishi Motors. Do đó, có thể thấy rất nhiều xe hơi hiệu Mitsubishi trong các bộ phim gần đây của Thành Long. Hơn nữa, Mitsubishi còn vinh danh Thành Long bằng cách cho ra mắt xe Evolution, một loạt xe hơi với số lượng có hạn do tự anh điều chỉnh
Một số trò chơi điện tử cũng đưa hình ảnh của Thành Long vào. Trước Stuntmaster, Thành Long đã có một trò chơi về chính mình, Jackie Chan's Action Kung Fu, phát hành năm 1990 cho máy PC và NES. Vào năm 1995, Thành Long có mặt trong trò chơi võ thuật Jackie Chan The Kung-Fu Master. Ngoài ta, một loạt trò chơi về Thành Long của Nhật cũng được hãng Pony phát hành trên máy MSX, dựa trên một số bộ phim của anh (Kế hoạch A, Kế hoạch A 2, Câu chuyện cảnh sát, Người bảo vệ và Wheels On Meals).
Thành Long luôn mong muốn trở thành một hình mẫu cho trẻ em noi theo, được trẻ em yêu thích vì phong cách hành động vì nghĩa. Anh đã từ chối đóng các vai phản diện và không bao giờ dùng chữ fuck trong phim của mình. Nuối tiếc lớn nhất trong cuộc đời của Thành Long là không có được sự học hành tử tế, nhưng điều đó đã khuyến khích anh tài trợ cho các học viện giáo dục trên khắp thế giới. Anh cũng góp quỹ cho việc xây dựng Trung tâm Khoa học Thành Long tại Đại học Quốc gia Úc và thành lập một số trường học ở những khu vực nghèo khó tại Trung Quốc.
Thành Long là người phát ngôn của Chính quyền Hồng Kông, xuất hiện trong những tuyên bố chính thức. Trong một đoạn quảng cáo có tên Hồng Kông sạch, anh kêu gọi mọi người dân Hồng Kông hãy quan tâm hơn đến việc xả rác, một vấn đề nhức nhối trong nhiều thập niên. Hơn nữa, trong một đoạn quảng cáo đề cao chủ nghĩa dân tộc, anh đã đưa ra một lời giải thích ngắn về bài hát Nghĩa dũng quân tiến hành khúc, bài quốc ca của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Khi Disneyland Hồng Kông khánh thành vào năm 2005, Thành Long đã tham gia trong buổi lễ. Tại Hoa Kỳ, Thành Long xuất hiện bên cạnh Arnold Schwarzenegger trong một đoạn quảng cáo của chính quyền để đấu tranh chống lại nạn vi phạm bản quyền và đã đọc lời phát ngôn công chúng cùng với Cảnh sát trưởng Hạt Los Angeles Lee Baca để khích lệ mọi người, đặc biệt người châu Á, tham gia Sở Cảnh sát Hạt Los Angeles.
Bảo tàng Thành Long đã bắt đầu được xây dựng tại Thượng Hải. Việc xây dựng bắt đầu vào tháng 7 năm 2008 và dự kiến kết thúc vào tháng 10 năm 2009.
Source: vnexpress, wikipedia, tieusudienvien |
|
