Kể từ lần đầu ra mắt năm 1979, loạt phim về quái vật không gian luôn là biểu tượng của dòng phim khoa học viễn tưởng - kinh dị.

Alien (1979)

Sau khi hoàn thành dự án Dark Star năm 1974, nhà biên kịch Dan O’Bannon còn dồi dào ý tưởng sáng tạo và hợp tác cùng biên kịch Ronald Shusett để cho ra đời kịch bản Star Beast. Các tình tiết trong truyện được lấy cảm hứng chủ đạo từ dòng phim viễn tưởng và kinh dị, với nội dung kể về chuyến săn lùng quái vật không gian trên một phi thuyền. Cái tên Star Beast được đổi thành Alien sau khi O’Bannon nhận ra tần suất dày đặc của cụm từ này trong kịch bản.

Nhờ thành công của Star Wars hai năm trước đó, hãng 20th Century Fox mạnh dạn đầu tư 11 triệu USD cho đạo diễn Ridley Scott để thực hiện Alien. Phim xoay quanh cuộc chiến sinh tồn của phi hành đoàn bảy người đang trở về Trái đất sau một chuyến nghiên cứu dài trên tàu Nostromo. Con tàu này bất ngờ nhận được tín hiệu cầu cứu giữa không gian. Họ không ngờ rằng đó thực chất là một lời cảnh báo và vô tình mang một quái vật ngoài hành tinh vào tàu Nostromo. Xuyên suốt bộ phim là trận chiến khốc liệt, căng thẳng giữa phi hành đoàn với quái vật giữa không gian vũ trụ.

Theo Box Office Mojo, Alien đạt doanh thu ấn tượng 104 triệu USD từ các rạp chiếu toàn cầu. Bộ phim nhận giải Oscar "Kỹ xảo xuất sắc". Tầm ảnh hưởng của Alien trong lịch sử điện ảnh cũng sớm được xác lập, khi đây được xem như một trong những tượng đài của thể loại khoa học viễn tưởng - kinh dị.

Viện Điện ảnh Mỹ AFI đưa Alien vào vị trí thứ bảy trong danh sách những phim khoa học viễn tưởng hay nhất, trong khi Viện Lưu trữ phim Mỹ chọn Alien để lưu trữ vĩnh viễn vào năm 2002 nhờ “tầm quan trọng về văn hóa và lịch sử với điện ảnh Mỹ”. Nhờ vào vai nữ chiến binh can trường Ripley, nữ diễn viên Sigourney Weaver vụt sáng trở thành ngôi sao và là cái tên gắn liền với thương hiệu Alien.

Aliens (1986)

Dù thu về tới hơn 100 triệu USD, Alien chỉ đem lại 4 triệu USD lợi nhuận cho hãng Fox sau khi trừ đi các chi phí quảng bá và sản xuất. Lợi nhuận ít ỏi khiến các ông chủ của Fox chần chừ trong việc làm phần tiếp theo. Phải tới năm 1983, dự án này mới được cân nhắc nghiêm túc khi nhà làm phim James Cameron xung phong nhận vị trí đạo diễn. Khi ấy, Cameron đang trong quá trình làm The Terminator và chủ tịch Larry Gordon của Fox tuyên bố nếu tác phẩm này thành công thì Cameron sẽ được làm phần tiếp theo của Alien.

Sigourney Weaver nổi bật trong "Aliens"

Sau khi The Terminator trở thành một trong những phim nổi bật nhất của năm 1983, hãng Fox bật đèn xanh cho Cameron với khoản kinh phí sản xuất 18 triệu USD. Cameron viết sẵn một kịch bản 90 trang cho Aliens và mang tới một hướng đi khác cho bộ phim gốc là “bớt kinh dị và thêm sự kinh hoàng”. Thay vì có bối cảnh chủ yếu trong tàu vũ trụ, Aliens đưa khán giả tới với hành tinh LV-426 mà phi hành đoàn Nostromo lần đầu chạm trán quái vật. Trái đất cử một một nhóm người tới đây để thành lập trung tâm song bất ngờ bị mất liên lạc. Với kinh nghiệm dày dặn, Ripley được cử tới LV-426 cùng một nhóm lính đặc nhiệm.

Dù bị xếp hạng R (cấm khán giả dưới 17 tuổi), Aliens vẫn mang về 131 triệu USD để trở thành một trong những phim 17+ ăn khách nhất thời bấy giờ. Chất lượng bộ phim thậm chí còn được đánh giá cao hơn cả phần trước, với phát ngôn từ nữ diễn viên chính: “Aliens khiến tập phim trước như một chiếc sandwich dưa chuột”. Tại lễ trao giải Oscar 1987, Aliens được đề cử bảy hạng mục và giành giải "Biên tập âm thanh xuất sắc" và "Kỹ xảo xuất sắc". Dù không giành tượng vàng, việc Sigourney Weaver được đề cử Oscar "Nữ diễn viên chính xuất sắc" với một vai hành động là một cột mốc của điện ảnh.

Alien 3 (1992)

Câu chuyện phần này tiếp nối Aliens bằng việc để Ripley thoát khỏi hành tinh chết trên con tàu cứu sinh Sulaco. Những người đồng hành cùng cô đều đã bỏ mạng, trừ tế bào quái vật ký sinh kịp len lỏi vào bên trong con tàu. Cô cùng những quái vật này lạc tới một hành tinh hoang vắng được dùng làm nơi lưu đày tù nhân vũ trụ. Một lần nữa, số phận lại đặt Ripley vào trận chiến sinh tồn giữa không gian...

Sau thành công của hai phần đầu, Weaver không còn hứng thú với việc trở lại thủ vai Ripley. Ngôi sao này chỉ thay đổi quyết định khi được mời với mức thù lao 5 triệu USD.

"Alien 3" bị xem là nỗi thất vọng.

Dù mang về 160 triệu USD, Alien 3 lại là một nỗi thất vọng đối với cộng đồng người hâm mộ Alien. Bộ phim là thảm họa về mặt sản xuất với những bất đồng giữa nhà sản xuất và các đạo diễn. Ban đầu, nhà làm phim Vincent Ward được tin cẩn giao trách nhiệm, song ông rút lui khỏi dự án sau khi từ chối sửa kịch bản theo ý của hãng Fox. Đạo diễn trẻ David Fincher được mời thay thế Ward và Alien 3 được khởi quay khi kịch bản còn chưa hoàn chỉnh.

Kết quả là Alien 3 được xem như một “mớ hổ lốn”. Đạo diễn James Cameron thậm chí còn phẫn nộ với việc bộ phim khai tử một số nhân vật quen thuộc của phần trước. Sau này, chính David Fincher cũng cho rằng đây là một sản phẩm kém chất lượng và nhà sản xuất phải chịu trách nhiệm vì gây áp lực.

Alien: Resurrection (1997)

Hãng Fox nhận ra Alien vẫn là một thương hiệu phim ăn tiền và muốn làm thêm phần tiếp theo. Nhà biên kịch Joss Whedon được mời để viết nội dung cho tập mới. Ban đầu, Whedon viết một bản nháp kịch bản dài 30 trang nói về hướng đi mới của loạt phim sau cái chết của Ripley ở cuối phần ba. Tuy nhiên, hãng Fox tin rằng nhân vật Ripley là linh hồn của cả loạt phim và yêu cầu Whedon phải đưa nhân vật này tái sinh bằng một cách nào đó.

"Alien: Resurrection" thu về 161 triệu USD.

Kết quả là Ripley được nhân bản vô tính thành Ripley 8 trong Alien: Resurrection. Câu chuyện diễn ra khoảng 200 năm sau những tập phim trước. Lúc này, quái vật ngoài hành tinh được quân đội Mỹ nuôi trên không gian với hy vọng sử dụng chúng như một dạng vũ khí sinh học. Loài quái vật này sử dụng sức mạnh của chúng để trốn thoát. Ripley 8 cùng một nhóm lính đánh thuê phải ra sức ngăn chặn đám quái vật này trước khi chúng đặt chân tới Trái đất.

Được đánh giá khá hơn phần ba nhưng Resurrection vẫn bị coi là một bộ phim trung bình. Nhà phê bình lão luyện Rogert Ebert đưa tác phẩm này vào danh sách “Những bộ phim tệ nhất năm 1997” trong khi chính biên kịch Joss Whedon cũng gọi đây là phim “không thể nuốt nổi” do phía sản xuất không đáp ứng những kỳ vọng từ anh. Về mặt doanh thu, Alien: Resurrection mang về 161 triệu USD.

Prometheus (2012)

Prometheus là bộ phim tiền truyện của loạt phim Alien, với nội dung diễn ra trước cả những sự kiện trong phần đầu tiên. Nội dung phim xoay quanh một phi hành đoàn từ Trái đất bay tới một hành tinh xa lạ trên con tàu Prometheus. Các nhà địa chất, khoa học cùng bước lên con tàu mang tên vị thần trong thần thoại Hy Lạp để đi tìm hiểu sự thật về nguồn gốc sự sống - dựa trên những dấu hiệu mà loài người xa xưa để lại trên vách đá. Nơi họ đặt chân tới là một hành tinh phủ màu xanh đen u ám, không một dấu hiệu của sự sống và ẩn chứa những hiểm họa chết người.

Đạo diễn Ridley Scott của phần đầu trở lại với loạt phim Alien. Ông tập hợp dàn diễn viên tài năng mới với những cái tên như Charlize Theron, Noomi Rapace hay Michael Fassbender cho dự án này. Prometheus gây ấn tượng mạnh về mặt hình ảnh nhờ được quay 3D và có bối cảnh dàn dựng công phu. Diễn xuất trong phim là một điểm cộng, đặc biệt là Michael Fassbender trong vai robot David.

Tuy nhiên, Prometheus chủ yếu mang tính giới thiệu cho một loạt phim Alien mới của thế kỷ 21. Với nội dung quá lớn để chuyển tải (giới thiệu hành tinh chết, các thành viên phi hành đoàn và hành trình đi tìm sự khởi nguồn), nên dù thời lượng tới 124 phút, tác phẩm này vẫn còn nhiều câu hỏi bỏ ngỏ và không có nhiều cảnh phim hấp dẫn. Đây cũng là tập phim Alien ăn khách nhất với doanh thu lên tới 403 triệu USD.

Tập phim Alien: Covenant ra mắt năm 2017 tiếp nối câu chuyện của Prometheus.

Thịnh Joey

Sources: Vnexpress